Ruimte in Zweden
Het Zweeds onderwijs systeem is wezenlijk anders dan het onze. Dat begint al bij de centrale overheid. Niet alleen trekt die een aanmerkelijk hoger percentage van het BNP uit voor onderwijs, ze sturen ook heel anders. Het leerplan zoals dat door de overheid wordt vastgesteld is heel dun en bevat hele globale eisen aan de scholen. Het leerplan is in aantal pagina’s nog niet een kwart van onze maandelijkse circulaire van het ministerie.
In hoge mate is dit overheidssysteem gebaseerd op vertrouwen in het onderwijsveld. De scholen vertalen de landelijke richtlijnen zelf in een jaarplan en worden daarbij maar amper gehinderd door landelijke wetgeving en controle.
Veel van de bevoegdheden van het ministerie, dat heel klein is, zijn doorgedecentraliseerd naar de lokale overheid, die op haar beurt ook redelijk globale kaders aangeeft.
Dat is toch even wat anders dan bij ons.
Het vraagt veel van de directeur van een school, maar geeft ook veel meer ruimte dat wij ons kunnen voorstellen. Het praten met directeuren die deze ruimte invullen is dus ook heel inspirerend. Zij zeggen zelden ik moet (van overheid of gemeente), maar vaak ik wil.