Bewustwording, besturen: afstand en nabijheid
Binnen een leergang die ik volg is een van de thema’s bewustwording.
Bewustwording is een mooi woord, een mooi proces en geeft uit zichzelf aanleiding tot veel gedachtes en overpeinzingen waarvan je een aantal misschien liever niet meteen aan het apier toevertrouwt omdat ze schuren, maar waarvan een aantal toch ook heel leuk en deelbaar zijn.
Vanavond had ik weer bestuursvergadering van Humanitas waar ik sinds dit jaar voorzitter van de afdeling Amsterdam ben, dus nog midden in een kennismaking en leerproces. Een mooie avond met kennismaking met de voorzitter van het districtsbestuur, de districtsmanager en het afscheid van Elly die de afgelopen 3 jaar heel veel tijd en energie in het bestuur van Humanitas heeft gestoken.
Binnen mijn vorige werkkring en binnen de andere besturen waarin ik actief ben, is “besturen op afstand” een hot item. Bij de sollicitatiegesprekken wordt er veel aandacht besteed aan testvragen die moeten uitwijzen of je wel in staat bent afstand te houden en de professionele organisatie of de directeur bestuurder zijn/haar werk wilt laten doen.. Ik ben dus in zekere zin gedrild om in mijn antwoorden te laten merken dat ik heel goed afstand kan houden, de rollen en bevoegdheden ken ondanks het feit dat ik binnen het sociale domein ook heel veel betrokkenheid en opvattingen meebreng en soms toch wel graag over een strategisch detail wil kunnen discussieren en zienswijzen kwijt wil kunnen.
Binnen een vrijwilligersorganisatie als Humanitas is de rol van de bestuurders bepaald niet op afstand. Iedeer bestuurslid heeft een inhoudelijke portefeuille en een gebied waarvoor de bestuurder verantwoordelijk is. Gezien het feit dat er vele vrijwilligers zich de sloffen uit het lijf lopen en de werkorganisatie met zo’n zeven betaalde krachten voor heel Amsterdam bepaald klein te noemen is, is het ook niet meer dan logisch dat de bestuurders dan ook een goede steen bijdragen.
Het is wel een heel verschil!
Voor mij biedt het wel de kans om het verschil tussen afstand en nabijheid op een nieuwe manier te bekijken en te zoeken naar een optimum tussen die twee. Bij de professionele besturen vind ik de nadruk op afstand soms te groot en lang niet altijd bevorderlijk voor de beste resultaten, maar tegelijkertijd kan ik me nu ook al voorstellen dat het binnen een organisatie als Humanitas waar onveranderlijk alleen maar superbetrokken mensen rondlopen, ook best wel eens goed zou kunnen zijn als mensen soms wat makkelijker nee zouden kunnen zeggen en soms net ietsje meer afstand kunnen bewaren, niet alleen ter zelfbescherming maar ook om er voor te zorgen dat de meest vitale werkprocessen ook kunnen draaien zonder dat bestuurders er direct in de uitvoer bij betrokken zijn. Tegelijkertijd krijg ik nu ook de mogelijkheid om dichtbij te besturen zonder dat als faux pas gezien wordt.
Eigenlijk ben ik op een wonderlijke wijze een verwend nest geweest in mijn bestuurderscarriere tot nu toe. Als GroenLinkser nog nooit in de oppositie gezeten (ook wel jammer want je mag nooit ongenuanceerd lekker tegen zijn of proberen iets bestuurlijk op te blazen) maar altijd in het bestuur. In het subsidieproces tot nu toe steeds aan de subsidieverstrekkende kant gezeten en niet in de aanvraagrol, hetgeen me als ik eerlijk ben wel met terugblik doet constateren dat het subsidieverstrekkingsproces voor aanvragers best wel heel erg en misschien wel nodeloos ingewikkeld is, merk ik nu ik wat vaker aan de andere kant van de tafel zit.
Ik krijg mijn trekken op dit gebied wel thuis want in de portefeuilleverdeling heb ik naast een aantal andere taken ook de portefeuille fondsenwerving toebedeeld gekregen. Mooie leerschool want ik heb nu een morele plicht om daar goed in te gaan worden of het zo te organiseren dat het niet van mijn huidige kwaliteiten in deze afhankelijk is.