Rust en Roosje
Amper een jaar geleden presenteerden een aantal initiatiefnemers plannen voor een aantrekkelijkere Jacob van Lennepstraat met kunstwerken. Waarom? Omdat zij graag een bijdrage wilden leven aan de onderlinge contacten en saamhorigheid, een levendig straatbeeld en een mooie buurt. Dit gebeurde op een goed bezocht en leuk buurtfeest dat precies aangaf hoe leuk het is om als buurt elkaar te kennen en samen plannen en verantwoordelijkheid voor de buurt te voelen.
Dat dit de oorsprong en de goede bedoeling is van de kunstwerken in de Jacob van Lennepstraat, dreigt binnen het mediagedoe van het moment ernstig op de achtergrond te komen en dat is precies wat nu niet de bedoeling was van het hele plan.
De discussie en het gedoe over Roosje belandde gisteren in een dieptepunt. In de nacht van maandag op dinsdag werd de muurschildering beklad. Niet alleen de muurschildering werd getroffen maar ook een aantal auto’s van buurtbewoners. Midden in de nacht probeerden een aantal buurtbewoners iets van de aangerichte schade op te ruimen. Er werd ook aangifte gedaan. Ergens op de dag werd mij gemeld dat de muurschildering beklad was en of ik voor AT5 wilde reageren.
Gezien de publiciteit en de voor en tegengevoelens die er verwoord werden, kan je misschien zeggen dat het slechts een kwestie van tijd was, dat je er op kon wachten dat dit zou gebeuren. Als er zoveel aandacht is voor een onderwerp, is er altijd wel iemand die daar misbruik van wil maken of iemand die middels een – in mijn ogen onaanvaardbare actie van bekladding – een tegen statement wil maken. Discussie is een goed middel om verschillende geluiden een plek te geven en te kijken of je het anders zou willen, het heft in eigen hand nemen en een kunstwerk beschadigen niet.
In de loop van de dag werd mij ook duidelijk dat een aantal bewoners tot een persstilte vanuit bewoners besloot omdat ze zich ergerden aan de eenzijdige berichtgeving, deze commotie niet in de buurt wilden en ook omdat een aantal mensen vanaf het begin hier al bang voor is geweest en vinden dat ze in het proces niet genoeg gehoord zijn.
Voor mij is dat geluid nieuw, maar daarmee absoluut niet minder relevant en dit geluid moet zijn plek krijgen in de vervolgdiscussie: wat was onze inzet, hoe kijken we erop terug en wat betekent wat er nu gebeurt voor onze buurt. De inzet was een mooie levendige en saamhorige buurt. Hoe staan we er op dit moment voor? en wat doen we met wat dit opgeroepen heeft? Dat lijkt mij een belangrijke vraag voor de buurt. Net zoals wij in het voorproces vanuit het stadsdeel het proce terzijde hebben gestaan, moeten we dat ook nu doen.
Ik kan me goed voorstellen dat de buurtbewoners balen van alles wat dit oproept. Dit is niemands bedoeling geweest en als het gebeurt dan zit je daar als buurt maar mooi mee en krijg je bovendien te maken met tegenstellingen onderling.
Soms lijkt het erop dat er in de media een lijn gelegd wordt in de discussie langs allochtoon vind het niets, autochtoon wil het graag. Zo speelt het niet in de buurt en mensen geven terecht aan dat zij het ook niet op die manier willen zien. Onder de mensen die niet gelukkig zijn met het kunstwerk zitten wel degelijk ook autochtone buurtbewoners en mensen die het passend hadden gevonden als er meer rekening gehouden zou zijn met buurtbewoners die het bloot niet zagen zitten.
Deze spanning heb ik ook duidelijk meegekregen toen ik woensdag in de straat was. ik was gevraagd om voor AT5 een reactie te geven op de bekladding van Roosje. Ik viel de straat binnen op een dieptepunt in de media aandacht. Een gemeenteraadslid van het CDA had gemeend om in het kader van de europese verkiezingen een mediastatement te moeten maken bij de “onwelgevoegelijke ” Roosje. Daar was veel pers op afgekomen en er was veel roering in de straat.
De mannen van het CDA hadden een hoogwerker, beplakt met verkiezingscampagnefolders ingehuurd om onder het oog van de toegestroomde media breed grijnzend en vergenoegd (okay dat laatste is mijn interpretatie, geef ik toe) zichzelf omhoog te laten brengen, [[popup:roosjeverstop.jpg:het kruis van Roosje in te duiken en daar een CDA vlag voor te hangen.:]]
Het is niet aan mij om een oordeel te hebben over de (on)welgevoegelijkheid van deze verkiezingsstunt. Ik was ter plekke blij dat ik niet verantwoordelijk ben voor de campagneactiviteiten van partijen en in het bijzonder voor deze actie.
Ik vond het wel minstens wat dubbel en paradoxaal dat het CDA de boodschap dat het blote schilderij onwelgevoegelijk is, koppelt aan een actie waarbij je ditzelfde bloot gebruikt om een verkiezingsboodschap voor het voetlicht te brengen. En dat nog even los van de vraag of ik als stadsdeelvoorzitter nu blij moet zijn met het feit dat een gemeenteraadslid van onze stad deze plek in ons stadsdeel gebruikt om met deze actie nog eens bij te dragen aan de commotie die de aandacht voor het kunstwerk toch al veroorzaakt.
Er ontstond ter plekke ook een bijna grimmige sfeer toen een aantal buurtbewoners duidelijk aangaf van deze actie niet gediend te zijn.
De beladding van Roosje, de aandacht en dit dieptepunt geven ook voor mij aan dat ons proces meer met zich meegebracht heeft dan alleen een aantal mooie kunstwerken en discussie.
Wij zijn van plan om vanaf volgende week met de initiatiefnemers en andere betrokken samen te bekijken wat er nu in de allemaal in de afgelopen weken gebeurd is en hoe je daar met elkaar mee omgaat.
Net zoals ik daar woendag bij AT5 in de Vooravond (interessante ervaring om dat een keer mee te maken) het gesprek over aanging, zal ik ook naar de media blijven uitleggen wat de bedoeling was en hoe het er voor staat.
Ik schrijf hier ook over omdat alles wat er gebeurt zijn eigen impact heeft op hoe mensen hier in staan en omdat een proces als dit heel goed laat zien tegen wat voor een vraagstukken je oploopt in deze. Buurtbewoners hebben een hele positieve intentie gehad om dit aan te gaan. De vragen die er ook aan de hand van media aandacht gerezen zijn, zijn natuurlijk groter dan alleen op een buurt afgewnteld kan en mag worden: ethisch verantwoord kunstwerk of niet, kan dit nu in de openbare ruimte of niet en wie bepaalt dat, hoe ga je om met tegenstellingen over dit onderwerp, wat doe je met mensen die tegen Roosje aankijken en er niet blij mee zijn, lwat doe je als er de schijn lijkt te zijn van ethnische tegenstellingen in deze, hoe ga je als buurt om met al die media aandacht en hoe zorgen we ervoor dat we weer terug komen bij waar we het aanvankelijk allemaal voor bedoeld hebben, want dat is uiteindelijk waar het ons om gaat.